سامانه ثبت‌نام وام ساخت مسکن آغاز به کار کرد
معاونت ساماندهی و توسعه پایدار شهری شرکت عمران و بهسازی شهری ایران از آغاز کار رسمی سامانه ثبت‌نام تسهیلات بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری در کشور خبر داد.
سعید متمول درباره سامانه ثبت‌نام تسهیلات بهسازی و نوسازی بافت‌های فرسوده و ناکارآمد شهری اظهار کرد: این سامانه پس از فعالیت دو ماهه خود به صورت آزمایشی از ابتدای هفته جاری کار رسمی خود را برای ثبت‌نام از متقاضیان دریافت تسهیلات برای بهسازی و نوسازی اراضی آغاز کرده است. بنا بر گزارشات موجود تاکنون یکهزار و 500 نفر از طریق این سامانه برای دریافت تسهیلات ثبت‌نام کردند.
معاون ساماندهی و توسعه پایدار شهری شرکت عمران و بهسازی شهری ایران افزود: متقاضیان با مراجعه به وب‌سایت facility.udrc.ir می‌توانند پس از مطالعه شیوه‌نامه دریافت تسهیلات و مراحل لازم‌الاجرا فرآیند ثبت‌نام خود را انجام دهند.
وی قدم اول برای ثبت‌نام دریافت تسهیلات را دریافت پروانه ساختمانی اعلام کرد و گفت: از آنجایی که واحد ساختمانی مورد نظر برای دریافت تسهیلات باید در محدوده بافت فرسوده و سکونتگاه غیر رسمی مصوب هر شهر قرار داشته باشد متقاضیان پس از مراجعه به شهرداری و حصول اطمینان از این مسئله باید پروانه ساختمانی خود را دریافت و تصویر آن را در محل مشخص شده در سامانه قرار دهند، در غیر این صورت رسیدگی به درخواست آنها به زمان تکمیل اطلاعات موکول می‌شود.
متمول تجمیع پلاک و اراضی بیش از 150 متر را از جمله موارد اولویت‌دار در دریافت تسهیلات اعلام کرد و گفت: متقاضیانی که تجمیع پلاک داشته باشند یا دارای سوابق انبوه‌سازی بوده و الگوی مصرفی در حوزه مسکن و بهینه‌سازی مصرف انرژی را رعایت کنند برای دریافت تسهیلات در اولویت قرار می‌گیرند.
وی در این‌باره اضافه کرد: متقاضیان متعهد در رعایت بهینه‌سازی مصرف انرژی یک درصد بیشتر از سایر متقاضیان یارانه دریافت می‌کنند.
معاون ساماندهی و توسعه پایدار شهری شرکت عمران و بهسازی شهری ایران نرخ تسهیلات ارائه شده در نوسازی بافت‌های ناکارآمد شهری را 14 درصد اعلام کرد و گفت: این تسهیلات در دوره ساخت دو ساله و بدون هیچ محدودیتی برای ساخت تعداد واحد ساختمانی به ثبت‌نام شدگان ارائه می‌شود.
وی میزان تسهیلات ارائه شده در شهرهای پرجمعیت و کلانشهرها را برای هر واحد ساختمانی ساخته شده 50 میلیون تومان، شهرهای بالای 200 هزار نفر جمعیت 40 میلیون تومان و شهرهای زیر 200 هزار نفر 30 میلیون تومان بیان کرد و افزود: 22 بانک عامل برای ارائه این تسهیلات آماده خدمات‌رسانی به متقاضیان هستند که لیست کامل آنها در سامانه ذکر شده است.
متمول در پایان گفت: این سامانه به گونه‌ای طراحی شده است که ارتباط با متقاضی را به طور کامل حفظ می‌کند، هرگونه نقص در اطلاعات و یا تغییری در روند ارائه تسهیلات از طریق سامانه به ثبت‌نام شوندگان ارائه خواهد شد.
بازار کساد اوراق تسهیلات خرید مسکن
با وجود اجرایی شدن پرداخت وام خرید مسکن 60 میلیون تومانی از اول دی ماه در شعب بانک مسکن، قیمت اوراق تسهیلات مسکن با تقاضای چندانی مواجه نشده و قیمت آن نسبت به هفته گذشته تغییری نکرده است.
با ابلاغ رسمی مصوبه شورای پول و اعتبار در خصوص افزایش وام خرید مسکن به بانک مسکن و اجرایی شدن پرداخت وام 60 میلیونی مسکن از ابتدای دی ماه، شرایط جدیدی نیز برای اوراق تسهیلات مسکن در نظر گرفته شد و قیمت این اوراق در ابتدای کار تغییر کرد.
به این ترتیب قیمت اوراق تسهیلات خرید مسکن که قبل از اعلام شرایط جدید در محدوده 67 تا 69 هزار تومان معامله می شد، بعد از آغاز پرداخت وام خرید مسکن و همچنین اعلام جزئیات خرید و معامله، با رشد نسبی مواجه شد و به قیمت های بالای 70 هزار تومان رسید.
اما بر خلاف هیجان روزهای اولیه ابلاغ وام خرید مسکن که قیمت این اوراق را تا محدوده 75 هزار تومان افزایش داد، اکنون به دلیل ادامه رکود بخش مسکن تقاضای چندانی برای خرید این اوراق وجود ندارد و قیمت این اوراق در محدوده ی 73 هزار تومان باقی مانده است و بازار این اوراق نیز همانند بازار مسکن راکد و کساد است.
بر این اساس در حالی که انتظار می رفت همانند سال های گذشته بعد از افزایش میزان وام خرید مسکن، تحرکات بسیار مثبتی در قیمت اوراق و افزایش تقاضا به وجود آید تا کنون این اتفاق در بازار " تسه" ها رخ نداده است؛ به طوری که هم اکنون تسه ( نماد اوراق تسهیلات خرید مسکن) آذر 1394 به قیمتی بالاتر از بقیه داده ستد شده و در قیمت های 74 هزار تومان در حال معامله است.
در این میان تسه‌های اردیبهشت، شهریور و مهر 1394 و همچنین اسفند پارسال نیز در قیمت های 73 هزار تومان معامله می شود و دیگر تسه های سال 1393 شامل تسه های فروردین، اردیبهشت، خرداد، تیر، مرداد، شهریور، مهر، آبان و دی ماه پارسال همگی در محدوده 72 هزار تومان در حال معامله هستند.
طبق شرایط جدید معامله اوراق، کسانی که از قبل اوراق مسکن برای وام 35 میلیون تومانی با نماد قبلی خریداری کرده اند، اکنون ضمن فرصت برای دریافت وام 35 میلیون تومانی این مزیت را نیز دارند که برای دریافت وام جدید هم از همان اوراق قبلی خریداری شده استفاده کنند و میزان تفاوت تا سقف اوراق لازم برای وام جدید را مجدد با شرایط تازه خریداری کنند.
در مصوبه جدید که ابلاغ شده است، سقف فردی تسهیلات خرید و ساخت مسکن از محل گواهی حق تقدم استفاده از تسهیلات مسکن در تهران 60 میلیون تومان و معادل 120 ورقه 500 هزار تومانی، در مراکز استانها و شهرهای بیش از 200 هزار نفر 50 میلیون تومان معادل 100 ورقه و در سایر مناطق شهری 40 میلیون تومان معادل 80 ورقه تعیین شده است.
آپارتمان های پرتقاضا و گران در بازار پیش فروش فروش مسکن
بازار پیش فروش مسکن که چندی است به خاطر برخی تغییرات در قوانین بازار دوم معاملات خرید و فروش مسکن تقریبا به رکودی عمیق تر از آنچه هم اکنون در بازار واحدهای آماده وجود دارد، فرو رفته، هم اکنون با پدیده عجیبی مواجه شده است.
همزمان با کمرنگ‌تر شدن معاملات واحدهای در دست ساخت در بازار دوم خرید و فروش مسکن تحت‌تاثیر خروج بخش عمده‌ای از واسطه‌های ملکی از این بازار، تغییراتی در نحوه محاسبه و قیمت‌گذاری واحدهای پیش‌فروشی ایجاد شده است که می‌توان یکی از علل عمده آن را خروج نظارت بازار و واسطه‌ها از نحوه قیمت‌گذاری برای این دسته از آپارتمان‌ها دانست.
از سال گذشته و به دنبال ابلاغ آیین نامه اجرایی قانون پیش‌فروش ساختمان برخی از واسطه‌های ملکی به دنبال ممنوعیت فعالیت آنان در تنظیم قراردادهای پیش فروش از واسطه‌گری در این بازار انصراف دادند. هم اکنون اغلب فایل‌های پربازدید در بازار معاملات پیش‌فروش مربوط به آپارتمان‌هایی است که با نرخی گران‌تر از عرف قیمتی پیش‌فروش در منطقه به بازار دوم معاملات خرید مسکن عرضه شده است.
این گران‌فروشی در بازار پیش فروش به‌جایی رسیده که در اغلب این فایل‌ها قیمت‌های پایه تعیین شده حتی از نرخ فروش واحدهای نوساز و آماده در بازار مسکن همان منطقه هم گران‌تر است. به‌عنوان مثال، سازنده‌ای واحد در حال ساخت خود در خیابان شیخ بهایی نرسیده به خیابان امداد را مترمربعی 15 میلیون و 500 هزار تومان قیمت‌گذاری کرده است؛ زیربنای این واحد مسکونی 160 مترمربع و قیمت کل آن 2 میلیارد تومان تعیین شده است. این در حالی است که بنا بر آمار سایت‌های فعال در حوزه خرید و فروش ملک، متوسط قیمت فروش هر مترمربع آپارتمان آماده و نوساز در خیابان شیخ بهایی 9 میلیون و 340 هزار تومان و بازه قابل قبول براساس آمار موجود بین 8 میلیون و 100 هزار تا 10 میلیون و 900 هزار تومان در نوسان است.
در فایل دیگری در محدوده جردن واقع در خیابان گلستان یک آپارتمان 76 مترمربعی به قیمت هر مترمربع 11 میلیون و 500 هزار تومان و با قیمت کل 874 میلیون تومان به بازار پیش فروش عرضه شده که این فایل هم در مقایسه با میانگین قیمت هر مترمربع آپارتمان نوساز در جردن گران‌تر از حد معمول است. هم اکنون میانگین قیمت فروش هر مترمربع آپارتمان در جردن 10 میلیون و 183 هزار تومان و بازه قابل قبول براساس آمار موجود بین 9 میلیون و 560 هزار تا 10 میلیون و 800 هزار تومان است. آپارتمان در حال ساخت دیگری در خیابان دولت، خیابان مطهری، با مساحت 140 مترمربع با قیمت کل یک میلیارد و 575 میلیون تومان به بازار دوم معاملات خرید و فروش مسکن عرضه شده است.
این آپارتمان در حالی هر مترمربع 11 میلیون و 250 هزار تومان از سوی سازنده آن قیمت‌گذاری شده که میانگین قیمت فروش هر مترمربع آپارتمان نوساز در خیابان دولت 8 میلیون و 135 هزار تومان و بازه قابل قبول قیمت در این منطقه بین 7 میلیون و 215 هزار تا 8 میلیون و 500 هزار تومان در نوسان است. به گزارش «دنیای اقتصاد» به رغم گران بودن قیمت فروش هر یک از این آپارتمان‌های در حال ساخت، تمام این فایل‌ها روز گذشته در ستون پربیننده‌ترین فایل‌های پیش‌فروش مسکن در یکی از معتبرترین سایت‌های عرضه ملک قرار داشته‌اند.
چرا 18 میلیون ایرانی مسکن قاچاقی دارند؟
معاون شهرسازی و معماری وزیر راه و شهرسازی با توضیحات درباره تعریف سکونت‌های غیررسمی بیان کرد که به چه دلایلی 18 میلیون ایرانی بدمسکن هستند یا در سکونتگاه‌های غیررسمی اسکان دارند.
پیروز حناچی درباره سکونتگاه‌های غیررسمی در کشور گفت: سکونتگاه‌های غیررسمی، معمولاً به واحدهای مسکونی یا مجموعه‌هایی اطلاق می‌شود که بدون روند درخواست صدور پروانه و در مراحل قانونی ساخته شده باشند و نظارتی بر احداث این نوع واحدهای مسکونی انجام نگرفته است و تمام آنها بدون مجوز ساخته شده‌اند. طبیعتاً در ساخت این سکونتگاه‌ها هیچ‌گونه مقرراتی و از جمله مقررات ملی ساختمان نیز رعایت نشده است و در مقابل حوادثی چون زلزله بسیار آسیب‌پذیر هستند. هیچ‌کس هم مسوولیت ساخت این نوع واحد مسکونی را نمی‌پذیرد.
حناچی در رابطه با دلایل شکل‌گیری این سکونتگاه‌ها گفت: شکل‌گیری سکونتگاه‌های غیررسمی در کشور دلایل مختلفی دارد. اما اصلی‌ترین دلیل آن فقر اقتصادی است. در این ساختمان‌ها عمدتاً افراد آسیب‌پذیرتر به لحاظ اقتصادی سکونت می‌کنند و یکی از آسیب‌های افزایش قیمت زمین و مسکن در شهرها دامن زدن به رشد سکونتگاه‌های غیررسمی است.
او در رابطه با آمارهای اعلام شده از سکونتگاه‌های غیررسمی بیان کرد: موضوع سکونتگاه‌های غیررسمی با بدمسکنی متفاوت است و نباید آمار سکونتگاه‌های غیررسمی را با بدمسکنی جمع زد. بسیاری از افراد در داخل محدوده شهرها در ساختمان‌هایی زندگی می‌کنند که ممکن است فاقد ساخت و ساز اصولی باشد یا خانه‌هایشان زمانی ساخته شده که اساساً مقررات ملی ساختمان در آن شهرها اجرایی نشده بود. به این افراد بدمسکن می‌گویند و نمی‌توان این موارد را به عنوان اسکان غیررسمی تلقی کرد؛ به همین جهت در حال حاضر اعلام شده است که بالغ بر 18 میلیون نفر بدمسکن و اسکان در سکونتگاه‌های غیررسمی در کشور داریم.
معاون شهرسازی و معماری وزیر راه و شهرسازی همچنین در پاسخ به اینکه وظیفه سیاستگذار برای جلوگیری از رشد این سکونتگاه‌ها چیست؟ گفت: برای جلوگیری از گسترش سکونتگاه‌های غیررسمی و رشد حاشیه‌نشینی سیاستگذار باید نواحی مربوطه را محدود کند. زمینه‌های کنترل فقر با توانمندسازی افرادی که در سکونتگاه‌های غیررسمی زندگی می‌کنند در حوزه‌های اجتماعی و اقتصادی فراهم شود و همچنین برنامه‌های هماهنگ و یکپارچه در حوزه تامین مسکن کم‌درآمدها به اجرا درآید. به عبارت دیگر، توانمندسازی، جلوگیری از توسعه فقر، در یک کلام کنترل تورم، رشد اقتصادی، توجه به مناطق کمتر توسعه‌یافته مثل مناطق روستایی و کنترل مهاجرت از طریق توسعه نه از طریق جلوگیری از مهاجرت و همچنین برنامه برای مسکن کم‌درآمدها موجب خواهد شد پدیده اسکان غیررسمی به‌تدریج از بین برود. هرچند در شرایط فعلی اقتصاد ایران با توجه به وجود تورم بالا و رشد اقتصادی اندک و تنگنای شدید مالی، کار بسیار سخت است.
فروش مزایده‌ای، شگرد جدید معاملات مسکن/آیا رونق به مسکن بازگشته است؟
کارشناسان و فعالان بازار مسکن، این روزها این بازار دچار رکود شدیدی شده و بسیاری از افراد قصد فروش ملک خود را دارند و مدت‌ها در جست‌‌وجوی مشتری برای ملک‌شان هستند. اما در میان افرادی ترجیح می‌دهند که با شگردهایی ملک خود را به فروش برسانند و با تبلیغاتی متفاوت، کاری کنند که ملک‌شان بیشتر به چشم بیاید؛ یکی از این شگردها فروش به صورت مزایده‌ای است که اخیرا در برخی از مناطق تهران آگهی فروش مزایده‌ای به چشم می‌خورد.
افرادی هستند که آگهی فروش ملک‌شان را در گوشه و کنار شهر بر روی دیوار چسبانده‌اند و بر روی برخی از این آگهی‌ها نوشته شده «فروش آپارتمان از طریق مزایده».
جزئیات یکی از این آگهی‌ها به این صورت است: «یک دستگاه آپارتمان به مساحت 96 متر در طبقه اول، دارای پارکینگ و انباری واقع در خیابان ولیعصر، بالاتر از چهارراه مختاری به قیمت پایه 250 میلیون تومان و یک دستگاه آپارتمان به مساحت 88 متر در طبقه اول، دارای پارکینگ و انباری و به انضمام یک واحد انباری 40متری دارای دسترسی جداگانه با قیمت پایه 300 میلیون تومان».
همچنین یک باب مغازه تجاری واقع در میدان رازی، پاساژ جوادی به متراژ 88 متر مربع با قیمت پایه 400 میلیون تومان به فروش می‌رسد.
اما سوالی که ممکن است برای برخی به وجود آید، این است که آیا فروش مزایده‌ای در زمانی صورت می‌گیرد که تقاضا برای ملک زیاد باشد؟ اما اکنون که دوره رکود را پشت سر می‌گذاریم، دیدن این آگهی‌ها چه مفهومی دارد؟ آیا دیدن این گونه آگهی‌ها به مفهوم بازگشت دوره رونق مسکن است؟
بیت‌الله ستاریان گفت: سالیان سال است که بسیاری از ملک‌ها به صورت مزایده‌ای به فروش می‌رسند که اکثر آنها ملک‌هایی هستند که توسط سازمان‌ها به فروش می‌رسد، که بیشتر در زمان رونق این اتفاق می‌افتد، اما گاهی مردم عادی و بخش خصوصی این کار را انجام می‌دهند که در آن صورت قطعاً در شرایط رکود است که این کار را می‌کنند، زیرا در این شرایط مشتری برای خرید ملک آنها وجود ندارد و با این کار سعی در جذب مشتری می‌کنند. دیدن آگهی فروش مزایده‌ای ملک از جانب بخش‌های خصوصی به معنای بازگشت دوره رونق نیست، بلکه نشان‌دهنده آن است که دوره رکود سختی را پشت سر می‌گذاریم.